Empati, uyku düzeni ve zaman yönetimini elde edilmesi çok zor ve oldukça değerli üç yetenektir. İnsanın hedeflerini yerine getirmesi, sosyal becerilerini geliştirmesi adına oldukça önemli olan bu beceriler küçük yaşlarda kazandırılmalıdır.
Çocukluğun ilk yıllarında kazanılan beceriler zaman içerisinde kalıcı davranışlara dönüşerek günlük rutinler haline gelebilir.
Belirlenen bu üç yetenek arasında kazanılması en zor olanı da zaman yönetimi olsa gerek. Çünkü birçok kişisel gelişim kitapları, başarılı insanların biyografileri, yapılan seminerler ve sunumlar zaman yönetiminin oldukça önemli bir yetenek olduğunu vurgulamaktadırlar.
Ebeveynler, kazanılması zor ama bir o kadar da değerli olan zaman yönetimi becerisini çocuklarına kazandırmak için aşağıda sıralanan maddeleri hayata geçirmekle işe başlayabilirler. Şimdiden kolay gelsin.
1. Erken Yaşta Başlayın
“Ağaç yaşken eğilir.” Atasözünü duymayanımız yoktur. Yaşamın özellikle ilk 6 yılında kazanılan beceriler ilerleyen yıllarda kalıcı davranışlara dönüşebilmektedir.
2. Sorumluluk Listesi Belirleyin
Çocuklardan sorumluluklarını aksatmadan yapmalarını bekleriz. Erken uyuma, ödevlerini yapma, dişlerini fırçalama, okul çantasını hazırlama vs. bu sorumlulukların yerine getirilmesini istemek çoğu zaman ebeveyn ile çocuk arasındaki çatışmayı arttırabilir. Bu sorumlulukları zamanında yerine getirmek için saat aralıkları belirlemek çocukları daha fazla strese sokabilir. Bu nedenle sorumluluk takvimi belirleme işini eğlenceli bir hale getirmek yerinde olacaktır. Çocukların kendi takvimlerini renklendirmeleri, özel günlere çıkartma yapıştırmaları, sorumluluklarını ne zaman yerine getirebileceklerine dair kendilerinin de fikir sunabilmeleri bu süreci daha eğlenceli kılacaktır.
3. Zaman Öngörüsü Kazandırın
Çocuklar saati bilsin ya da bilmesin bazen bir işin ne kadar süreceğini kestiremeyebilirler. Bu yüzden çocuklarınıza yapmaları gereken işin ne kadar sürebileceği ile ilgili öngörü kazandırabilmek için o işin tamamlanabileceği süreyi belirleyin ve dakikalar geçtikçe çocuğunuza kalan süreyi hatırlatın. Burada amaç çocukları saate bağlı kılmak ve dakikaların içine sıkıştırıp strese sokmak değildir. 10 dakika ile 1 saat gibi zaman dilimlerine nelerin sığdırılabileceğini bilmek çocuğun zamanla ilgili öngörü kazanmasını sağlayacaktır.
4.Aile Etkinlik Takvimi Oluşturun
Aile takvimi tüm aile bireylerinin bir hafta içinde hangi etkinliklere hangi zaman dilimlerinde katılacağını gösterecek şekilde hazırlanır. Günlerin yazıldığı bu takvimi evin görünen bir yerine asın. Her aile ferdinin kendi rengi olsun. Böylece o hafta içi katılacağınız etkinliğin gününü ve saatini takip edebilirsiniz. Aile Etkinlik Takvimi sayesinde çocuklar tüm günleri bir arada görebilir ve katılacağı etkinlikleri takip edebilir.
5. Bireysel Takvimler Oluşturun
Aile etkinlik takvimi oluşturulduktan sonra çocuğunuz ve kendiniz için de ayrıntılı bir takvim oluşturun. Bireysel takvimi haftanın günlerine ayırın. Çocukları yeni etkinlikler ve sorumluluklar eklemeleri için teşvik edin. Bireysel takvimleri herkes kendi odasında uygun gördüğü bir yere asabilir. Her haftanın sonunda aile ve bireysel etkinlik takviminde yer alan hedeflerin ne kadarının gerçekleştirildiğine dair değerlendirme yapabilirsiniz.
6.Küçük Adımlarla Başlayın
Çocuklar yapacakları işlerin önem ve öncelik sıralamasını bilemeyebilirler. Sabah dişleri fırçalamak, okul kıyafetlerini giymek, akşam ödevleri yapmadan yatmamak gibi etkinliklerin hangi zamanlarda yapılacağının takvimde yer alması önemlidir. Ayrıca haftalık ya da aylık önceliklere geçmeden önce günlük etkinliklerin yapılmasının büyük hedeflerin gerçekleştirilmesini sağlayacağı anlatılmalıdır. Zamanında atılacak küçük adımların büyük başarılar getireceği unutulmamalıdır.
7. Takvime Bağlı Kalın
Aile ve Bireysel Etkinlik takviminde yer alan etkinliklerin zamanında gerçekleştirilmesi için oluşturduğunuz takvime bağlı kalın. Özellikle zaman yönetimi becerisi kazanma aşamasının ilk günlerinde etkinlikleri ertelemeyin ve belirlediğiniz zamanda o etkinliği gerçekleştirme konusunda çaba gösterin.
8.Çocuklarınıza Baskı Yapmayın
Aile ve Bireysel etkinlik takvimleri oluşturulduktan sonra yapılan en yaygın hata çocukları sürekli denetlemek ve ikaz etmek olmaktadır. Unutmayın ebeveyn olarak sizde kendi takviminize uymak zorundasınız. Etkinliklerinizi ve hedeflerinizi belirlediğiniz zamanda yapmaya özen gösterirseniz çocuklarınızda sizi örnek alıp kendi takvimlerine uymaya gayret edeceklerdir. Çocuğunuzun takvime uyma çabasını takdir ediniz.
9. Takvime Boş Zaman Ekleyin
Takvimi oluşturmak ve onu hayata geçirmek önemlidir. Bu takvimin bir kısmı boş zaman içermelidir. Dinlenmek ve hiçbir şey yapmadan vakit geçirmekte takvimde yer alan diğer etkinlikleri yapmak için enerji toplamak ve zaman yönetimi becerisi kazanmak adına kolaylaştırıcı bir etkiye sahiptir. Boş zamanları ailece eğlenceli etkinlikler yapacağınız zamanlar olarak da değerlendirmeyi ihmal etmeyin.
10. Sürprizler Yapın
Çocuklarınızın takvimde yer alan sorumluluk ve hedeflerini yerine getirmeleri halinde onlara ödül vereceğinize dair söz vermeyin. Çocuğunuz içsel motivasyon kazanana kadar onu küçük sürprizlerle teşvik edebilirsiniz. Ancak sorumluluk ve hedefini yerine getirmenin kendi görevi olduğu bilincinin yerleştirilmesi önceliğiniz olmalıdır.
Zamanını planlayan ve belirlediği hedeflere küçük adımlarla ilerleyerek zaman yönetimi becerisinde uzmanlaşan çocuklar, yaşamlarının ilerleyen yıllarında büyük başarıların mimarı olacaklardır. Yukarıda sıralanan adımları hayata geçirerek hem siz hem de çocuklarınız zaman yönetimi becerisi kazanma yolunda büyük bir adım atmış olacaksınız. Balzac ne güzel söylemiş: “Zaman öldürmek, en pahalı harcamadır.”