EVDE SIKIŞIP KALMANIN STRESİYLE NASIL BAŞA ÇIKARIZ?

Dünyanın heryerini etkisi altına alan Kovid-19 salgını hayatlarımızı etkilemeye devam ediyor. Pandemi sürecinin uzaması ile beraber ev-okul ya da iş-okul, yani ev-hayat dengesinde pek çok değişiklik hızlı ve devamlı olarak karşımıza çıkıyor. Alınan anlık önlemler sebebiyle dış dünyadaki değişiklikler evlerimizin içine, günlük rutinlerimizin heryerine yansıyor. Sürecin zorlu bölümlerinden birisi de, evden çalışan anne babalar olarak ev içindeki düzeni bu anlık değişimlere uyumlu hale getirmek ve ebeveyn çocuk ilişkisini dengelemek… 

Evden çevrimiçi olarak çalışan anne babalar, ev içinde çocuklarıyla ilişkilerinde desteksiz kaldıklarını hissediyorlar. Pek çok ebeveynin hem iş alanı hem de ev alanı birbiriyle karışıyor. Ev içi rutinlerde aksaklıklar yaşanıyor, programları takip etmek gün geçtikçe zorlaşıyor. Bu durum ebeveynlerde stres, uykusuzluk, yorgunluk, dikkati toplayamama gibi pek çok sorunu da beraberinde getiriyor. Aslında durum çocuklar açısından da farklı değil. Sürekli farklı akademik sistemlere adapte olmaya çalışan çocuklar da kendilerini organize etmekte, dikkatlerini toplamakta, akademik hayatları ile ilgili sorumluluk almakta zorlanıyorlar. Akademik hayatlarını bu kadar uzun süre çevrimiçi paltformda yürütmekte ve ihtiyaç duydukları akran temasından mahrum kaldıkları için de odaklanmakta sıkıntı yaşıyorlar. 

Evin düzeninde yemek saatleri, çalışma saatleri, okul saatleri ve dinlenme saatleri çakıştığı için, bu durum evin tüm üyelerinde bir stres kaynağı oluşturuyor. Tansiyonun yükseldiği böyle durumlarda evden çalışan anne babalar için ebeveyn çocuk ilişkisini dengelemek epeyce zorlaşıyor. Pandemi yasakları azalarak sağlıklı günlerimize yeniden kavuşmadıkça, bir süre daha küçükler ve büyükler olarak hayatlarımızı evlerimize sığdırarak devam edeceğiz. Bu süreci daha rahat ve tüm ev bireyleri için daha sağlıklı geçirebilmek adına yapabileceğimiz bazı adımlar var. 

*Öncelikle bu dönemin ev içindeki her birey için zorlu geçtiğini sık sık kendimize hatırlatmak önemlidir. Yetişkin olarak yaşadığımız stresler bizi etkilerken çocuklar da, kendi dünyalarında onları zorlayan faktörler sebebiyle strese girmekteler. Dolayısıyla çocukların streslerinin de en az biz yetişkinler kadar yoğun olduğunu bilmek, yani onların da bilerek ve isteyerek zorluk çıkarmadıklarını hatırlamak evdeki her bireyin stres düzeyini düşürecektir.

* İş akışını, okul akışını hayatımızın tek bir bölgesine, yani evimize sığdırmış olmak bizleri, hayattaki her rolümüzü aynı mekanda yapmaya zorladı. Bir an ebeveyn, bir an işveren, başka bir an çalışan olarak sürekli rollerimiz arasında sıkıştık. Mesleğimizi icra eden halimiz, ebeveyn olan halimiz, arkadaşları ile eğlenen halimiz veya kendi kendine kalmak isteyen halimiz gibi pek çok halimiz evin içine doldu. Kısa aralıklarla da olsa, roller üzerinden iş bölümleri yapmak, her rolü aynı anda yüklenmemeye çalışmak rahatlatıcı olacaktır. 

*Durum çocuklar açısından da aynı şekilde ele alınabilir. Çocuklar için hazırlanan programda okul saatleri, dinlenme saatleri ve ödev saatleri olarak zaman yönetimi yapmak, geçişleri kolaylaştırdığı gibi dikkati de toparlayacaktır. Böylece çocuklarımız da ne zaman oyun oynayacaklarını, yani evde olacaklarını, ne zaman derse gireceklerini, yani okulda olacaklarını daha iyi bileceklerdir.

*Ev içinde her bireyin gün içinde yaşadığı zorluklar, kendi içinde bazı duyguları ortaya çıkaracaktır. Çevrimiçi toplantılarda ters giden bir iş probleminin ebeveynlerin stresini arttırması gibi çevrimiçi derslerde ters giden bir durumun da çocukların stresini arttırması muhtemel. Özellikle çocukların, duygularını ifade edemedikleri durumlarda duygusal patlamalar, krizler yaşamaları ebeveynler için sürpriz olmamalı. Bu sebeple ebeveynler hergün, düzenli olarak çocuğun duygu durumunu dinlemeyi ve anlamaya çalışmayı ihmal etmemeliler. 

*Duyguları yoğun yaşayan bireyler sadece çocuklar olmayacaktır, anne baba olarak yetişkinler de yoğun duygular hissedebilirler. O nedenle günlük ev içi rutinlerde kendilerine de alan açabilmek; özel bir vakit oluşturmak, bir hobi ya da uğraş edinmek, bir dinlenme alanı açmak veya kendilerine iyi gelebilecek bir ev içi aktivitesi bulabilmek hayati önem taşımaktadır. Günlük strese karşı güç toparlayabilmek için kısa bir nefes alınması gerektiğini sık sık hatırlamak gerekir.