DEĞERLER EĞİTİMİYLE İLGİLİ 5 ANİMASYON

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bu konular tartışılmaya devam etmekte. Millî Eğitim Bakanlığı da konuyla ilgili sorumluluk aldı. Yoğun sınav sisteminin içinde, değerlerimizin gözden kaçmasına engel olması içi birkaç yıldır başlattığı “Değerler Eğitimi” kapsamında, okullarda kazandırılması hedeflenen temel değerleri, veriliş sırasını değiştirebilme hakkını saklı tutarak, şöyle belirledi:

• Sevgi • Sorumluluk • Saygı • Hoşgörü/Duyarlılık • Özgüven • Empati • Adil olmak
• Cesaret-Liderlik • Nazik olma • Dostluk • Yardımlaşma-Dayanışma • Temizlik
• Doğruluk-Dürüstlük • Aile Birliğine Önem Vermek • Bağımsız ve Özgür Düşünebilmek
• İyimserlik • Estetik Duyguların Geliştirilmesi • Misafirperverlik • Vatanseverlik
• İyilik Yapmak • Çalışkanlık • Paylaşımcı Olmak • Şefkat-Merhamet • Selamlaşmak
• Alçakgönüllülük • Fedakârlık • Kültürel Mirasa Saygı •Uyum •Barış •Mutluluk •Samimiyet

Bu kavramlar UNESCO’nun da onayladığı kavramlar aynı zamanda. Kavramların ortak oluşu değerlerin evrensel olduğunu, “Mutlu insan, mutlu toplum, mutlu dünya.” yaratma hedefini desteklediğini göstermekte.

Özellikle çocukların maruz kaldığı zararlı içerikler ve olumsuz iletişim döngüsü bu değerlerin aşınmasına, adı geçen kavramların gerçek hayatın değil de bir masal dünyasının unsurları gibi anılmasına sebep oldu. Biz bu yazımızda değerlerimizi anımsatan beş animasyona yer vereceğiz. Seçtiğimiz animasyonlar, güçlü öyküleri, kurguları ve görsel kaliteleriyle, bahsedilen değerlerin çocukların zihninde belirginleşmesini sağlıyor.

1. COIN OPERATED/JETONLU

YAŞ GRUBU: 7-15
KAZANIM: Sorumluluk, emek.
SÜRE: 5 dakika 15 saniye.
LİNK: https://www.youtube.com/watch?v=5L4DQfVIcdg

Nicholas Arioli tarafından yazıp yönetilen kısa film birçok ödüle layık görüldü. Animasyonun diyalogsuz olması her yaş grubundan ve her kültürden çocuğun izlemesine imkân sağlıyor.
Animasyon, en büyük tutkusu bir gün uzaya çıkmak olan küçük bir çocuğun hikâyesini ele alıyor. Hayalini gerçekleştirmek için azimle, ısrarla, inatla çalışan ve emek harcayan çocuk nihayetinde hayaline kavuşur ama bu ona bir ömre bedel olmuştur neredeyse…
Animasyon birden fazla değer ve eğitici unsur içermekte. Göze çarpanlar ise sorumluluk sahibi olmak, emek ve çalışkanlık: Çocuk hayalinin sorumluluğunu alıyor ve bunun için büyük emekler veriyor. Hedefi için usanmadan çalışıyor hatta ömrünü buna adıyor. Örtük kazanımı ise birikim yapmanın önemi. Çocuklarımız bu animasyonla kendileri gibi çocuk bir kahramanın yapabileceklerine tanık oluyor.

2. LA BOITE / KUTU

YAŞ GRUBU: 7-15
KAZANIM: Uyum, sevgi, dostluk, mutluluk.
SÜRE: 6 dakika 58 saniye.
LİNK: https://www.youtube.com/watch?v=9t7f1kAbfhc
Animasyon yaşlı ve yalnız bir adamın bir fare ile dostluğunu anlatıyor. Yine karşımızda sözsüz bir animasyon var. Müzik seçimi ise anlatmaya çalıştığı değerlere paralel olarak oldukça esenlikli. Yaşlı adam önce fareden rahatsız oluyor ve onu bir kutu ile yakalıyor. Ancak daha sonra farenin aç kalmasına gönlü razı gelmiyor. Onu kutunun içinden beslemeye başlıyor. Fare ile uyumlu bir şekilde yaşamaya başlayan adam, hoşgörünün ve uyumun mutluluk getirdiğini son sahnede yüzüne yansıyan gülümsemesiyle bizlere gösteriyor.

3. SNACK ATTACK / ATIŞTIRMALIK

YAŞ GRUBU: 7-15
KAZANIM: Hoşgörü, paylaşımcı olmak.
SÜRE: 4 dakika 41 saniye.
LİNK: https://www.youtube.com/watch?v=38y_1EWIE9I
Tren garında geçen hikâyenin kahramanları yaşlı ve biraz da huysuz bir teyze ile yaşlı teyzemizin yadırgayacağı şekilde giyim tarzı benimseyen, yüksek sesle müzik dinleyen bir genç. Konu ise bisküvi! Huysuz teyzemiz bozuk parayla çalışan otomattan, tren beklerken yemek üzere, bir bisküvi alır, tuhaf giyimli gencin yanına oturur ve olaylar başlar…
Sürpriz sonlu, eğlenceli ve aynı zamanda eğitici olan bu animasyon, paylaşımcı olmanın faydalarını anlatırken önyargıların ise bizi yanlışlara nasıl sürükleyeceğini göstermesi açısından oldukça etkileyici bir hikâyeye sahip.

4. FISHING WITH SAM / SAM İLE BALIK TUTMAK

YAŞ GRUBU: 6-12
KAZANIM: İş birliği, adil olma.
SÜRE: 5 dakika 53 saniye.
LİNK: https://www.youtube.com/watch?v=xMnx_3BC7EM
Norveçli yönetmen Atle Solberg Blakseth’in buzullarda geçen animasyonunda kahramanlarımız bir kutup ayısı, bir fok balığı ve üç penguen. Penguenlerden yaramaz olanı, diğer hayvanları sürekli rahatsız ediyor, açgözlülük yapıyor ve diğerleriyle hep alay ediyor. Bu sorunu çözmek isteyen diğer hayvanlar ise bir araya gelip yaramaz penguene iyi bir ders vermek istiyor…
Animasyon, açgözlülüğün yalnız kalmamıza sebep olacağından ve adil bir paylaşımın herkesi daha mutlu edeceğinden söz ediyor. Bunun yanı sıra iş birliğinin ve dayanışmanın da ne kadar önemli olduğunu vurguluyor.

5. LAS AVES/ KUŞLAR

YAŞ GRUBU: 6-12
KAZANIM: Farklılıklara saygı, duyarlılık, barış.
SÜRE: 3 dakika 35 saniye.
LİNK: https://www.youtube.com/watch?v=EtDV9fx8_Dg
Pixar üretimi olan, animasyonun yönetmeni Ralph Eggleston, öyküsüne “For the birds. / Kuşlar için.” önsözüyle başlasa da çocuklarımıza ve bizlere verdiği çok ince bir iletisi var. Elektrik teline bir kuşun konmasıyla başlayan öyküde, farklı bir kuşun da aynı tele konmasıyla olaylar gelişiyor. Farklı olan kuşu telde istemeyen diğer kuşlar onu telden uzaklaştırmak için bir plan yaparlar ancak yaptıkları bu plan kendilerini zor duruma düşürür… Farklı olana saygının öneminin gün geçtikçe arttığı günümüzde, hoşgörü, duyarlılık ve barış kazanımlarının tümünü kapsayan bu animasyon, hepimiz için izlenmeye değer.

Değerini bilmek…
Günümüz çocukları her ne kadar “Sınav çağı” çocukları olsalar da onlara iyi insan olmanın yüksek bir puandan, iyi bir okuldan, çok hoşlarına gidecek olan bir ödülden daha büyük bir başarı olduğunu hatırlatalım. Bu süreçte kendilerine çok değer verdiğimizi hissettirelim. Çünkü öz değerini bilen çocuk, diğer insanlarla da empati yapabilecek ve kendisine yapılmasını istemediği bir şeyi başkasına yapmayacaktır. Çocuklarımız yarının büyükleridir, yarının kurucularıdır. Huzurlu ve barış içinde yarınlar için değerlerimizin değerini bilmek çok önemlidir.