OYUN OYNAMA SANATI: ANNE BABALAR İÇİN OYUN OYNAMA BECERİLERİ

2013 yılında yayınlanan kitap, gelişim psikoloğu Dr. Aletha J. Solter tarafından kaleme alınmıştır. Aileler ve çocuklarla terapi çalışmaları yürüten Solter aynı zamanda Bilinçli Bebek Enstitüsü’nün kurucusudur. Gelişimsel evreler, travma, stres gibi faktörleri de dikkate alarak bağlanma teorisi ve cezasız disiplini benimseyen yaklaşımıyla çeşitli konularda ebeveynlere yönelik kitaplar yazmaktadır. Bu kitabında Solter, ebeveyn-çocuk bağını güçlendirmeye yönelik oyun önerilerini ve bu oyunların 0-12 yaş aralığındaki olası stres faktörleri ve davranış problemlerindeki iyileştirici etkisini konu almıştır.

Kitap üç temel kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda yazarın “bağlanma oyunları” olarak adlandırdığı ebeveyn-çocuk bağını güçlendirmeye yönelik oyunların tanımı, belirleyici özellikleri, türleri ve genel prensipleri açıklanmıştır. Bu bölümde verilen genel bilgiler ışığında belirli durumlarda bu oyunların hangi türlerinin faydalı olabileceği ikinci ve üçüncü kısımda bölümlere ayrılarak anlatılmıştır. Bölüm içerikleri kısaca şu şekildedir:

• Kısım: Sınır koyma, tuvalet eğitimi, öfke ve saldırganlık, kardeş rekabeti, yalan söyleme, ev ödevi yapma ve yatma zamanı gibi konularda cezasız disiplin oluşturmak adına bağlanma oyunlarının kullanılması
• Kısım: Doğum, boşanma, kardeş doğumu, hastalık, doğal afet, okula başlama, fobi ve kaygı gibi stres oluşturan veya travmatik etkileri olan zorlayıcı durumlarda yardımcı olarak bağlanma oyunlarının kullanılması

Kitabın sonunda ise iki ek bölümle, oyun türlerinin özetine ve bağlanma oyunlarıyla ilgili akademik araştırmalara yer verilmiştir.

Bağlanma oyunlarının ana fikri ve düzenli olarak çocuklarla oynanmasının ebeveyn-çocuk ilişkisine, çocuğun duygusal ve sosyal becerilerine etkisinin açıklayıcı bir biçimde ele alındığı ilk kısım, 0-12 yaş aralığındaki çocuklarla iletişim halinde olan herkes için genel bir bakış açısı sunmaktadır. İkinci ve üçüncü kısım ise ebeveynlerin baş etmekte güçlük çekebileceği pek çok konuya değinmektedir. Bu kısımların her bölümünde belirli durumların arkasında yatabilecek sebepler açıklanarak, faydalı olabilecek oyun türleri ve bu oyunların nasıl oynanacağı yazarın hayatından ayrıntılı örneklerle anlatılmıştır. Her bölümün sonunda birkaç satırla yararlı olabilecek oyunlar özetlenmiştir. Bu yönleriyle ebeveynler için bir el kitabı görevi görebilecek, anlık ihtiyaca yönelik de okunabilecek  bölümlerdir.  Belirli yaş aralıklarında, gelişimsel evrenin getirdiği stres kaynakları ve hangi oyunların hangi yaş aralığında oynanabileceğine değinilmektedir.  Kitap, çocukların duygusal ihtiyaçlarıyla empati kurdururken, ebeveynlerin duygusal tepkilerini de göz ardı etmeyen anlayışlı bir anlatıma sahiptir.   Ebeveyne, hem kendi hem de çocuğunun duygusal durumuna karşı bir içe bakış fırsatı sunmakta ve bu bakış açısıyla oyunların nasıl şekillenebileceğini ayrıntılı bir biçimde izah etmektedir.

Özet olarak, 0-12 yaş arasındaki çocuklarıyla oynayacak oyun bulamayan, oyunları sürdürmekte, disiplin kurmakta ve zorlayıcı durumlarla baş etmekte güçlük çeken ebeveynler için bu kitap kolaylaştırıcı bir rehber niteliğindedir. Her ne kadar kitap ebeveynlere yol göstermek adına yazılmış olsa da kitabın zengin oyun içeriği ve açıklayıcılığı 0-12 yaş arasındaki çocuklarla çalışan, zorlayıcı durumları anlamakta ve çözümlemekte güçlük yaşayan herkes için pratik bir kaynak görevi görebilir.