Okuyucuyu, Timsah Temsi’nin yaşadığı can sıkıntısı ve mutsuzluk üzerinden kendi yaşadığı can sıkıntılarının sebepleri üzerine düşünmeye yönlendiren ve böyle anlarda yapılabilecek şeyler için alternatifler sunan, farkındalık oluşturucu bir kitap.
Künye
Kitapta, canı sıkılan ve hiçbir şey yapmak istemeyen Timsah Temsi’nin hissettiği mutsuzluk ve yaşadığı olaylar sonucunda bunun sebebini öğrendiği bir öykü anlatılıyor.
Temsi; Tıstıs Yılan, Telli Kopter, Yangelir Yengeç, Kaplumbağa Bilgeduruş ve daha pek çok sevimli arkadaşı ile birlikte Gümüş Göl’de yaşayan bir timsahtır. Bir sabah uyandığında canı hiçbir şey yapmak ve göldeki hiçbir yiyeceği yemek istemez. ‘Uçabildiği için güzel yiyeceklerin nerede olduğunu görebiliyordur’ diye düşünerek, Telli Kopter’in yanına gider ve ona yakınlarda yenebilecek güzel bir şeyler olup olmadığını sorar. Buna şaşıran Telli Kopter, arkadaşının neden balık yemediğini sorar. Temsi canının istemediğini söyleyince, ona hemen ilerideki ağaçlarda güzel portakallar olduğunu söyler. Portakalları toplamaya üşenen Temsi, onları da yemek istemez. Telli Kopter bu kez de patates yemesini önerir. Ancak Temsi toprağı kazmaya da üşendiği için ‘hiç işim olmaz’ diyerek bunu da kabul etmez. Konuşmaları duyan Yangelir Yengeç, arkadaşı Temsi’ye elma ve nar, Tıstıs Yılan da karnabahar ve lahana yemesini önerir. Temsi bunların da renklerini beğenmez. Konuşmaları duyan pelikan Keseli Peli ise, bir kucak dolusu soğanla çıkagelir. Temsi, onların rengini beğenir ve denemek için ağzına birkaç tane atar. Ağzının içi yanmaya, gözlerinden de yaş akmaya başlayınca, güzel yiyecekler getirmedikleri için arkadaşlarına çıkışır.
Temsi’nin davranışlarına anlam veremeyen arkadaşları yavaşça oradan uzaklaşır. Açlığa daha fazla dayanamayan Temsi ise göle dalarak birkaç balık yer. Karnı doyunca da eski neşesi yerine gelir. Balıkların aslında ne kadar lezzetli ve tam da midesine göre olduğunu anlar. Sonra biraz o gün yaşadıkları üzerine düşünür ve arkadaşlarını kırdığını fark eder. Gönüllerini almak için onları akşam yemeğine davet eder. Yemek yapmak için hazırlıklara başlayınca, birden canının sıkıntısı da geçer. Arkadaşları yemeğe gelince ondaki değişime çok şaşırırlar. Sabahki Temsi gitmiş, yerine neşeyle ev sahipliği yapan bir Temsi gelmiştir. Bunun üzerine Kaplumbağa Bilgeduruş, Temsi’nin o gün yaşadıklarının nedenine dikkat çeken bir tespit yapar: ‘mutsuzluğun hayattaki en büyük sebebi boş durmaktır’.
Timsah Temsi’nin Can Sıkıntısı, çocukları yaşadıkları can sıkıntısının olası sebepleri üzerine düşünmeye yönlendiren ve onlara böyle anları nasıl değerlendirebilecekleri konusunda alternatifler sunan hem eğlenceli hem de farkındalık oluşturabilecek bir kitap.
Öykünün ana teması olan ‘can sıkıntısı’, çağımız çocuklarının en büyük dertlerinden birisini oluşturuyor. Çocuklar çıkıp sokakta ya da parkta özgürce oynayamadıkları ve daha çok evde vakit geçirdikleri için, ekran dışında can sıkıntılarını giderecek alternatifler bulma konusunda zorlanabiliyorlar. Kitap bu durumdan ilham alarak, çocukları hem can sıkıntılarının kaynağı konusunda aydınlatıyor hem de onlara can sıkıntılarını giderebilecek bazı alternatifler sunuyor.
Çocuklar için kitabın son sayfasında, canlarının sıkıldığı böyle zamanları daha keyifli hale getirmek için atık malzemelerden hayvan maketi, araba, kalemlik gibi şeyler üretmek veya sevdikleri için sürprizler hazırlamak gibi öneriler paylaşılıyor. Ayrıca, başka neler yapabilecekleri üzerine düşünmeye ve bununla ilgili resim çizmeye yönlendiren bir etkinlik yer alıyor. Yeni şeyler yapmaya yönelmek, onlara nelerden keyif aldıklarını keşfetmek konusunda yardımcı olabilir. Bu sayede çocukların öz farkındalıkları da güçlenebilir.
Çocuklar öyküden, can sıkıntılarının boş durmaktan kaynaklandığını anlayabilirler. Ayrıca, arkadaşlığın ve birbirine yardım etmenin birer erdem olduğunu, sözleri ile davranışlarının başkalarının düşüncelerini ve hislerini etkilediğini kavrayabilirler. Öte yandan, timsahların balık yediği ve patatesin toprağın altında yetiştiği bilgisini edinebilirler.
Çocuğunuza, kendisine güzel önerilerde bulunmadıkları için Timsah Temsi’nin arkadaşlarına çıkıştığını hatırlatıp, neden böyle davranmış olabileceğini ve bu davranışının arkadaşlarına neler hissettirmiş olabileceğini sorabilirsiniz. Davranışlarımızın ve sözlerimizin başkalarını olumlu ya da olumsuz şekilde etkileyebileceğini anlatarak, onu kendi davranışlarının nedenleri ve sonuçları üzerine düşünmeye yönlendirebilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz, kendine yönelik farkındalık kazanacaktır.
Kaplumbağa Bilgeduruş’un Timsah Temsi’ye söylediği ‘hayattaki en büyük mutsuzluk sebebi boş durmaktır’ ifadesinden ne anladığını sorabilir; çocuğunuzla, bir işle meşgul olmanın ya da aktivitelerle ilgilenmenin faydaları üzerine sohbet edebilirsiniz.
‘Canım sıkılıyor’ dediği ve yapacak bir şey bulamadığı anlarda çocuğunuza Temsi’nin öyküsünü hatırlatıp, bu duyguyla baş edebilmesini kolaylaştıracak alternatifler üretmesi konusunda onu destekleyebilirsiniz. Bunun için, kendi canınız sıkıldığında neler yaptığınızı paylaşmanız ve davranışlarınızla ona örnek olmanız son derece önemli.
Kitabın sonundaki etkinliği birlikte yapabilir, bir yandan da ona bu tip aktivitelerde atık malzemeleri kullanmanın ve malzemeleri geri dönüştürmenin önemini anlatabilirsiniz.