Matilda ve Aydede

Kitap Hakkında

“Matilda ve Aydede”, ablasının kendisine “küçüksün, yapamazsın” demesine üzülen Matilda’nın kendi potansiyelini keşfetme ve özgüven kazanma öyküsünü anlatıyor.

Matilda, 5 yaşında bir çocuktur. Ablası Sofi ile birlikte tadı ekşi olan şeyi yemeyi, vahşi hayvanlar gibi giyinmeyi, birbirlerinin ayaklarını gıdıklamayı ve kendi etraflarında dönmeyi çok severler. Birlikte yapmaktan hoşlandıkları bu kadar çok şey olsa da Matilda bir şeyi sevmez; ablasının ona her fırsatta “Sen çok küçüksün, yapamazsın” demesini.

Diğer çocuklardan yaş ve boy olarak daha küçük olmak onu üzmektedir. Ama neyse ki Aydede vardır da gün içinde yaşadıklarını ve küçük olmanın ona neler hissettirdiğini her gece ona anlatabilmektedir.

Bir gün, Matilda ve ablası çok sevdikleri büyük benekli toplarıyla bahçede oynarlarken, top havaya yükselir ve armut ağacının tepesine takılır. Matilda, topu almak için coşkuyla ağaca yönelir ve Sofi’ye onu alacağını söyler. Sofi ise karşı çıkarak bunun için çok küçük olduğunu ve topu almasının mümkün olmadığını belirtir. Ablasının bu motivasyon kırıcı sözleri üzerine armut ağacını tekrar süzen Matilda’nın gözüne armut ağacı eskisinden daha da büyük görünür ve anaokuluna gittiği ilk gün hissettiği gibi kalbi endişeli bir şekilde küt küt atmaya başlar. Ancak öte yandan ablasına çok öfkelenip, ne yapıp edip topu aşağıya indirmesi gerektiğini düşünür ve cesaretini toplayarak hırsla ağacın dallarına tırmanmaya başlar.

Matilda git gide hızlanır ve farkında olmadan çok yükseğe çıkar. Ama orada top falan yoktur. Matilda topu ararken bir süre sonra ayağının altındaki ağaç dallarının kaybolduğunu, ablasının sesini duyamadığını ve gördüğü her şeyin git gide daha da küçüldüğünü fark eder. Matilda uçmaya başlamıştır. Uçup uçup sonunda bir yere iniş yapar. Burası buzdolabı gibi soğuktur. Üstelik birisi de horlamaktadır. Bu ses onu çok korkutur ve eli ayağı titremeye başlar. Bir an önce eve geri dönmek ister, ancak o sırada az önce neler yaşadığını hatırlar; Sofi’yi ve birlikte oynadıkları topu düşünür. Ardından cesaretini toplayarak, karşısında duran şeye “Merhaba, siz kimsiniz?” diye sorar. O esnada uykuda olan ve horlayan Aydede, uyanır ve kendisini tanıtır. Kendisini ziyaret ettiği için çok sevindiğini ve her akşam yatmadan önce ona anlattığı her şeyi duyduğunu söyler. Matilda, buna inanamaz. Aydede ise gülümseyerek ona, büyük benekli topunu kaybettiğini, limonları çok sevdiğini ama böyle küçük olmaktan ise hiç hoşlanmadığını bildiğini söyler.

Matilda, tüm bunlara çok şaşırır. Sonra derin bir iç çekerek Aydede’ye neden bu kadar küçük olduğunu sorar. Aydede ona “bazen küçük olan şeyler, içlerinde büyük hazineler barındırır” diye yanıt verir. Ardından büyük benekli topu çıkarır ve Matilda’ya uzatır. Neşeyle topu alan Matilda, teşekkür edip yanağına bir öpücük kondurduktan sonra Aydede’nin yanından ayrılır ve ağır ağır süzülerek tekrar armut ağacının tepesine iniş yapar. Ablasının sürekli kendisine seslendiğini duyan Matilda, onun çok meraklandığını anlar. Hızlıca ağaçtan aşağıya iner ve topu ablasına verir. Ama top ablasının umurunda değildir, uzun süre ses vermeyen kardeşi için çok endişelenmiştir. İki kardeş sıkı sıkıya sarılırlar. O günden sonra yaşadıkları her şeyi, gece olunca Aydede’ye birlikte anlatırlar.       

Ebeveyne Notlar

Kitap, sıkça “Sen küçüksün, yapamazsın” ve benzeri cümlelerle karşılaşan çocukların duygularını anlatarak, var olan özelliklerimizle eşsiz, yeterli ve güçlü̈ olduğumuzu hatırlatıyor.

Matilda, yaşıtlarına göre biraz daha küçük olan bir çocuktur. En yakın arkadaşı da, her gece, gün boyu yaşadıklarını anlattığı Aydede’dir. Matilda küçük olduğunun farkındadır, ancak ablasının her fırsatta ona “sen küçüksün, yapamazsın” demesi onu çok üzmektedir. O böyle söylediğinde, Matilda öfkeleniyor, saçları kabarıyor, kaşları çatılıyor ama yine de bir şey demiyor. Gece olunca, içini, her zaman ona kulak veren Aydede’ye açıyor. Ancak bir gün, ağacın tepesine kaçan topu geri almak için, ablasının söylemlerine kulağını tıkayıp ağaca tırmanıyor. Azmi ve cesareti Matilda’yı sadece ağacın tepesindeki topa götürmekle kalmıyor, onu her gece içini açtığı Aydede ile de karşılaştırıyor. Aydede’nin “bazen küçük olan şeyler, içlerinde büyük hazineler barındırır” sözleri, Matilda’nın içindeki potansiyeli fark etmesini sağlıyor ve kendisini olduğu gibi kabul etmeyi öğrenerek, küçük olmaktan rahatsızlık duymamaya başlıyor.

Matilda’nın öyküsü, “yapamazsın, başaramazsın” gibi sözlerle hevesi ve azmi kırılan çocukların yaşadığı yetersizlik duygusuna ve başaramama endişesine dikkat çekip, başarıya giden yolun özgüvenden geçtiğini anlatıyor. Azmin, cesaretin, kararlılığın ve kendine inanmanın, karşılaşılan sorunları aşmada çok önemli olduğunu vurguluyor. Bazen, küçükmüş gibi görünenlerin ardında büyük hazinelerin bulunabileceğini göstererek, kitabı okuyan çocukları “küçük” ve “büyük” kavramları üzerinde yeniden düşünmeye davet ediyor.

Kitabın dili yalın, öyküye eşlik eden resimleri ise etkileyici, renkli ve hayal gücünü destekler nitelikte. Matilda’nın dünyayı nasıl algıladığını onun gözünden görmemize yardımcı oluyor.

Matilda ve Aydede, öyküsü ve hayal gücünü destekleyen çizimleriyle, cesareti ve özgüveni zedelenen çocuklara, ilham olabilecek bir kitap.        

ÇİÇEK Öneriyor

Çocuğunuza, Sofi’nin Matilda’ya söylediği “Sen küçüksün, yapamazsın!” sözlerini hatırlatıp, “Neden Sofi Matilda’ya böyle söylüyor olabilir?” sorusunu sorarak, Sofi’nin bu söyleminin Matilda’yı nasıl etkilediği üzerine konuşabilirsiniz.

“Matilda ağaca tırmanırken başaramayacağını düşünmüş müdür?” sorusuyla çocuğunuzu, Matilda’nın başarmak için motivasyon kırıcı söylemlerle nasıl baş ettiği ve bunu yaparken neler hissetmiş olabileceği üzerine düşünmeye yönlendirebilirsiniz.

Çocuğunuza, bir yetişkin herhangi bir konuda “yapamazsın!” dediğinde nasıl, bir yaşıtı “yapamazsın” dediğinde nasıl hissettiğini sorabilir ve hislerinde bir farklılık varsa kaynağının ne olabileceği üzerine fikir alışverişi yapabilirsiniz.

Aydede’nin Matilda’ya söylediği “Bazen küçük olan şeyler, içinde devasa hazineler barındırır” ifadesinin ne anlama geldiğini sorabilir ve çocuğunuzun kitabın vermek istediği mesajı anlamasına yardımcı olabilirsiniz.