Gezegenimizin Kritik Eşikleri

Belgesel Hakkında

Belgesel, gezegenimizin işleyemez ve bizi besleyemez hale gelmesine neden olabilecek dokuz kritik eşiği ve bunların yol açabileceği birbirini etkileyen zincirleme sonuçları konu alıyor. 

Belgeselde, İsveçli bilim insanı Johan Rockström ve 28 meslektaşı tarafından 2009’da yayınlanan, “Planetary Boundaries” (Gezegenimizin Kritik Eşikleri) isimli araştırmanın sonuçları, günümüzde yaşanmaya başlanan örneklerle birlikte paylaşılıyor. Belgeselde buzulların erimesi, yağmur ormanlarının azalması, okyanuslardaki asitlenme, karbon salımı, mercanların ağarması (beyazlaması), tarımda gübre olarak kullanılan azot ve fosforun yarattığı kirlilik gibi konularda kritik sayılabilecek eşikleri geçtiğimiz ve önlem almadığımız takdirde dünyayı hangi tehlikelerin beklediği somut örneklerle anlatılıyor. İnsanlık ve dünya için geri dönülemez aşamalara geçmemesi için de nasıl bir yol haritası hazırlanması ve izlenmesi gerektiğine dair bilimsel bilgiler paylaşılıyor. Ayrıca, iklim krizini önlemeye yönelik bireysel olarak alabileceğimiz önlemlere yönelik tavsiyeler de sunuluyor. 

Ebeveyne Notlar

“Gezegenimizin kritik eşikleri nelerdir?”, “İklim ve çevre krizinin sonu nereye gidiyor?”, “Bireysel ve toplumsal olarak almamız gereken önlemler neler?” gibi sorulara çarpıcı cevaplar veren belgesel, iklim krizine yönelik farkındalık oluşturmayı ve insanlığı harekete geçirmeyi hedefliyor. İçinde yaşadığımız dünyanın biyoçeşitliliği ve ekosistemi hakkında farkındalık uyandıran bilgiler paylaşan belgesel, iklim krizi hakkında çocukların bilgi sahibi olmalarına yardımcı olabilecek bir yapım. 

İnsanlığın, oluşturduğu egemenlikle dünyayı nasıl dönüştürdüğüne ve bu dönüşümlerin yol açtığı zincirleme etkiye dikkat çekiyor. Bu sonuçların Antartika, Amazonlar gibi gözümüzden uzak noktalardaki etkilerinin yanı sıra Covid 19, orman yangınları, sel felaketleri gibi günlük hayatımızdaki somut yansımalarını da gözler önüne seriyor. Toplam 9 eşikten yarısını geçtiğimizi ve gezegenimizin işleyemez hale gelmemesi için kaybedilecek zamanımızın kalmadığını net mesajlarla paylaşıyor. Bu sonuçlar konusunda dünyayı uzun süredir uyaran bilim insanlarının, bu uyarılarının dikkate alınmaması nedeniyle ortaya çıkan sonuçlar konusunda duydukları üzüntü ve hayal kırıklığı izleyiciyi de etkiliyor.

Konunun daha çok dikkat çekmesi ve net anlaşılabilmesi için, belgeselde yer yer animasyon tekniğinden yer yer de gerçek görüntülerden faydalanılmış. Bu yöntem çocukların bilimsel bilgileri daha rahat anlayabilmeleri açısından yararlı olmuş. Ancak, Avustralya’daki yangın görüntüleri ve yanarak ölen ya da yaralı bir şekilde yangından kaçmaya çalışan hayvanların görüntüleri hassas yapıya sahip ve önerdiğimiz yaşın altındaki çocuklar için üzücü ve endişe verici olabilir. Ayrıca, gezegenimize karşı sorumluluklarımızı ertelemek konusunda zamanımızın kalmadığını vurgulayan ve bizi gerçeklerle yüzleştiren bazı bilgi ve görüntüler de çocuklarımızda karamsarlık duygusunun oluşmasına neden olabilir. Ancak bilim insanları belgeselin sonunda her şeye rağmen umut veriyor ve bu gidişatı düzeltmek için hala bir fırsatımız olduğunu vurgulayarak hepimizin uygulayabileceği basit çözüm önerileri sunuyorlar.

ÇİÇEK Öneriyor

Belgeseli ailece izleyebilir ve iklim krizini etkileyen unsurlar hakkında sohbet edebilirsiniz. Belgeseldeki bilim insanlarının değindiği sorunları, kendi çevrenizde ne kadar gözlemlediğiniz konusunda bir değerlendirme yapabilir; Covid 19, denizlerde yaşanan müsilaj, güney kıyılarındaki sel felaketleri ya da yaz aylarında ülkemizde gerçekleşen orman yangınlarına neden olan etkenler üzerine konuşabilirsiniz.

“Ülkemizde gerçekleşen orman yangınlarının olumsuz etkilerini en aza indirebilmek için neler yapabiliriz?”, “Çevreyi kirletmemek için hangi önlemleri alabiliriz?”, “Gereksiz tüketimi nasıl azaltabiliriz?” gibi sorular sorarak çocuğunuzu bu konular üzerinde düşünmeye ve bireysel çözümler üretmeye yönlendirebilirsiniz. Bu çözümleri ailece uygulamaya çalışarak sorumluluklarımızın hayata geçirilmesi konusunda ona rol model olabilirsiniz.

Birlikte bu alanlarda çalışan devlet ve sivil toplum kuruluşlarını araştırarak, çocuğunuzu, bu konularda gönüllü çalışmalar yapmaya teşvik edebilirsiniz