Meraklı Abidin

Uygulama Hakkında

Meraklı Abidin, TÜBİTAK’ın desteğiyle ODTÜ’lü akademisyenlerin danışmanlığında hazırlanmış etkileşimli hikayelerden oluşan bir uygulama. Çocuklar bir yandan hikayeleri dinlerken bir yandan da hikâye içine uyarlanmış oyunlarla çeşitli görevleri yerine getiriyorlar.

Hikayelerin ana karakteri Abidin; merak eden, araştıran, yardımsever bir ahtapot; Profesör Defne ise; bilimsel araştırmalar yapan, kendisini insanlara ve hayvanlara yardım etmeye adamış bir bilim insanı. Çok iyi iki arkadaş olan Profesör Defne ile Meraklı Abidin uzay, okyanus, Amazon Ormanları, Kuzey Kutbu gibi yerleri gezerek araştırmalar yapıyorlar. 

“Bir Uzay Macerası” isimli hikâyede, Defne uzay gemisiyle meteoru takip eden Abidin’den Ay’ın yaşını hesaplamak için Ay yüzeyindeki kraterlerden taş örneği almasını ve güneş yörüngesindeki bozuk uyduyu geri getirmesini istiyor. Uygulamayı kullanan çocuklar bu görevleri yerine getirirken Abidin’e yardım ediyorlar. Amazon Ormanlarında gönüllüler takımıyla birlikte Kara Örümcek Maymunu’nun yuvasını iş makinelerinden kurtarıyorlar. Başka maceralarda Sırma isimli köpeğe yeni yuva buluyor, Mors kodunu öğreniyor, Hızlı Gezenler Takımı ile tanışıyor, Mariana Çukuru hakkında bilgi ediniyorlar. Çocuklar bu hikayeler aracılığıyla hayvanları, sayıları, renkleri, şekilleri ve taşıtları da öğreniyorlar.

Türkçe olan hikayeler bazen bir yetişkin bazen de çocuklar tarafından seslendiriliyor. Hikayelere doğa ve hayvan sesleri de eşlik ediyor. Ayrıca seslendirmeyi kapatarak hikayeleri kendi kendine okuma seçeneği de var. Hikayeler ortalama 10 dakika sürüyor fakat çocukların hikâye içindeki oyunlarda geçirdikleri zamana bağlı olarak ekran süresi artabiliyor.

Ebeveyne Notlar

Meraklı Abidin, eğitsel hikayeleri ve oyunlarıyla çocukların eğlenerek, deneyerek, keşfederek farklı bilgiler edinmelerine; zihinsel, dil, sosyal ve duygusal becerilerini geliştirmelerine katkı sağlayan bir uygulama.

Uygulama MEB Okul Öncesi Eğitim programı dikkate alınarak hazırlanmış. Çocuklar hikayelerdeki oyunlar ile sayıları, renkleri, şekilleri, hayvanları, taşıtları öğrenebilirler. Hikayelerdeki karakterler üzüntü, yorgunluk, sevinç, heyecan ve endişe gibi duygularını dile getirerek çocukların duygusal gelişimlerine katkı sağlayabilirler.

Abidin ve Defne çeşitli problemleri çözmeye çalışırken bütün karakterler birbirlerine yardım ediyorlar. Problemler çözülmeden hikâyeye devam edilemediği için çocuklar önerileri tek tek değerlendirmenin ve farklı fikirleri dikkate almanın önemli olduğunu görebilirler.

Hikayelerde; hayvanların yaşam alanlarına zarar veren ya da evcil hayvanlarını terk eden insanların yol açtığı problemlere hayvanlara saygı duyan, onları seven ve koruyan insanlarla çözüm üretiliyor. Bu durum çocukların hayvanlara karşı olumlu ve yardımsever bir tutum geliştirmelerini, onlarla empati yapmalarını sağlayabilir.

Hikayeler aynı zamanda yazılı da olduğu için çocuklar, okuma becerilerini de geliştirebilirler. Seslendirmeyi kapatıp hikayeleri kendileri okuyabilir, zorlandıkları zaman yer yer sesi açıp yardım alabilirler. Ama bazı hikayelerde yazı boyutunun küçük, konuşma baloncuklarının şeffaf ve metinlerin uzun olması, yeni okuma yazma öğrenen çocukların okumalarını olumsuz etkileyebilir. Bazı hikayelerde, Abidin’in rüyaları aracılığıyla bir sonraki hikâyeden parçalar gösterilerek merak uyandırılması amaçlanırken, hikayelerin bu sıralamayla sunulmaması anlaşılırlığı zorlaştırabiliyor.

Hikayelerin dinamik olması çocuklar açısından oldukça ilgi çekici olmakla birlikte, bazı hikayelerde teknik sorunlar yaşanıyor. Örneğin, “Okyanusun En Derin Yeri” hikayesindeki bazı oyunlarda ekrana anlamsız yazılar çıkıyor ve oyun ekranda görünmüyor. Ayrıca denizaltının ışıklarının yerine büyük beyaz bir kare görünüyor. Aynı beyaz kare “Sırmaya Yeni Yuva Aranıyor” hikayesindeki köpeğin üstünde de dikkat çekiyor. Bu durum, hikayelerin akışını ve doğallığını olumsuz etkileyerek çocukların ilgilerinin azalmasına neden olabilir. Yanı sıra hikayelerde yer alan anakonda yılanı, fener balığı ve uzaylılara ilişkin görüntüler hassas yapıya sahip çocukları ürkütebilir.

Uygulamadaki hikayeleri okumak isteyen çocukların satın alma işlemi için yetişkinlerden yardım almaları gerekiyor. Okumayı bilen çocukların da izinsiz satın alma işlemi yapmamaları için uyarılmalarında fayda var.

ÇİÇEK Öneriyor

Çocuğunuza, kitabı normal okumak ile bu şekilde oyunlarla interaktif şekilde okumak arasında nasıl farklar olduğunu ya da hikayelerin içinde sonucu etkileyecek şekilde seçme hakkının verilmesi konusunda ne düşündüğünü sorabilirsiniz.

Günlük hayatta problem çözerken kimden yardım istediğini, kimin öneri ve düşüncelerini önemsediğini sorarak sebebini anlamaya çalışabilirsiniz.

Çocuğunuza yağmur ormanlarını yok etmeye çalışan ya da evcil hayvanını sokağa bırakan insanlarla ilgili ne düşündüğünü ve insanların bu davranışlarının hayvanları nasıl etkilediğini sorarak, çocuğunuzun empati yapmasını sağlayabilirsiniz. Çocuğunuzla birlikte bir milli parka gidebilir ve orayı korumak için nelere dikkat edilmesi gerektiği hakkında konuşabilirsiniz.

Çocuğunuza hikayelerdeki Abidin gibi merak ettiği şeyler olup olmadığını sorabilir, merak ettiği konularla ilgili birlikte araştırma yapabilirsiniz.