Öfkelendiğinde

Kitap Hakkında

Vaktini oyun oynayarak geçiren Olgun, yapmak istediklerini yapamadığında, haksızlığa uğradığında ya da sevdiği bir şey elinden alındığında öfkelenir ve çevresindekilere zarar vermeye başlar. Fakat bunlar sakinleşmesine katkı sağlamadığı gibi pişmanlık hissedip kendini cezalandırmasına ve öfkesinin daha çok artmasına sebep olur.

Bir gün Olgun bilgisayar oyunu oynarken, annesinin belirlediği ekran süresini aşar ve kardeşi onu annesine şikâyet eder. Olgun kardeşinin bu davranışına öfkelenip ona vurur. Bunları gören annesi, Olgun’a bir saat oda hapsi verir ve bir hafta bilgisayar yasağı getirir. Odasında yalnız kalan Olgun sakinleşmek için şarkı söylüyormuş gibi yaparak bağırmaya başlar. Babası yüksek sesten rahatsız olduğu için annesi uyarır. Olgun’un öfkesi yerini üzüntüye bırakır. O sırada dikkatini çalışma masasındaki boya kalemleri çeker ve onları alarak rastgele resim yapmaya başlar. Öfkelenmesine sebep olan kardeşini bir haydut olarak çizer. Resim yaptıkça, onu öfkelendiren şeyleri unutmaya ve rahatlamaya başlar.

Diğer gün sınıfta bazı arkadaşları gürültü yaparlar. Öğretmenleri de sinirlenir ve tüm sınıfı cezalandırır. Olgun suçu olmadığı halde cezalandırıldığı için haksızlığa uğradığını düşünür. Öğretmeniyle konuşmayı denese de öğretmeni onu dinlemediği için öfkeli ve çaresiz hisseder. Eve gittiğinde resim yapar ve sınıfta yaşadıklarını defterine yazar. İçini dökmek için yazdığı bu satırlar, öğretmenine duygu ve düşüncelerini anlattığı bir mektup olmuştur adeta. Mektubu yanına alır ve öğretmeninin defterinin arasına bırakır. Rahatlamasını sağlayan bu yöntemi yumruklamak ya da yatakta tepinmekten daha etkili bulur.

Öğretmeni cesaretinden dolayı Olgun’a teşekkür eder. Olgun da haksızlığa karşı sessiz kalmayıp bunu uygun bir yolla ifade ettiği için kendini başarılı hisseder. O günden sonra öfkesini yatıştırmak ve sorununa çözüm bulmak için resim yapmayı, şarkı söylemeyi ya da yazmayı tercih eder. Aynaya baktığında, öfkelenince ortaya çıkan çatık kaşı ve ateş saçan gözleriyle öfke canavarına benzeyen korkunç kırmızı yüzünü görmez artık. Kitabı okuyan çocukları da Öfkeliler Kulübü’ne katılmaya davet eder. Onları öfkelendiklerinde hislerini ve düşüncelerini resim yaparak, yazarak, şarkı söyleyerek ifade etmeye teşvik eder.

Ebeveyne Notlar

Kitap, Olgun’un deneyimleri üzerinden, çocukların öfkelenmelerinin normal olduğunu anlatıyor. Öfkeyi tanımaları, bunu kontrol etmeleri ve uygun şekilde ifade etmeleri için çocukları doğru yöntemler kullanmaya yönlendiriyor.

Çocuklar, Olgun’un da deneyimlediği gibi isteklerinin engellenmesi, haksızlıkla karşılaşmak, hayal kırıklığı yaşamak veya stresli durumlarla karşılaşmak gibi çeşitli sebeplerle öfkelenebilirler. Öfkeyi yönetmek, çocukların duygusal sağlığını korumak, sosyal ilişkilerini geliştirmek ve uygun davranışları öğrenmek açısından önemlidir.

Olgun, öfkelenince kardeşine vurur, yastığını yumruklar, yatağında tepinir ya da bağırır. Ancak bu şekilde sorunlarının çözülmediğini ve öfkesinin dinmediğini fark eder. Duygularını resme yansıttığında ya da yazıya döktüğünde rahatladığını hisseder. Kitap, Olgun’un yaşadıklarıyla, diğer çocuklar için genel bir örnek sunar.

ÇİÇEK Öneriyor

Kitabı çocuğunuzla birlikte okuyup öfke yaşadığı durumlarda neler yapabileceği üzerine sohbet edebilirsiniz. Kalp atışlarının hızlanması, sıcaklık hissi, kas gerginliği gibi bedensel belirtilerin öfkelenmeye başladığının işaretleri olduğunu, bunu fark ederse sakinleşmek için daha kolay çözüm üretebileceğini söyleyebilirsiniz.

Öfke nöbeti sırasında öncelik, fiziksel olarak sakinleşebilmektir. Derin nefes almak, vücudun rahatlamasına yardımcı olur ve öfkenin zarar veren etkilerini azaltır. Bunun için çocuğunuza derin nefes alıp vermesini, bu sırada da yavaş yavaş 4’e kadar saymasını önerebilirsiniz. Öfke ve stresi fiziksel olarak ifade etmek de yardımcı olabilir. Bunun için bir oda içinde top atmak, hoplamak, zıplamak gibi stres enerjisini atacak ortamlar oluşturabilirsiniz.

Rahatlayabilmek için "Ben öfkelendim çünkü..." şeklinde cümleler kurarak öfkenin arkasında yatan duyguları sözlü olarak ifade etmek önemlidir. Kelimelere dökmekte zorlanıldığı takdirde resim yapmak, yazmak, müzik dinlemek, dans etmek ya da kuklalarla öfkesini canlandırmak gibi etkinlikler de duyguların ifade edilmesi konusunda yardımcı olabilir. Çocuğunuzu, kendini öfkelendiren şeylerin resmini yaparak ya da bunları yazarak, oluşturduğunuz bir öfke kutusunun içine koymaya ve bu yöntemle duygularını ifade etmeye teşvik edebilirsiniz. Daha sonra öfkelenmesinin sebepleri üzerine konuşabilir, onunla empati kurarak rahatlamasına yardımcı olabilirsiniz.

Çocuğunuzun öfkeliyken nasıl göründüğünü fark etmesi için öfkeli olduğu zamanlarda aynaya bakıp düşüncelerini ifade etmesini isteyebilirsiniz.

Çocuklara problem çözme becerilerini öğretmek, öfke duygusuyla daha etkili bir şekilde başa çıkmalarını sağlar. Sorunları tanımlama, olası çözümleri düşünme ve seçenekleri değerlendirme gibi adımları bilmeleri, öfkenin altında yatan sorunları çözmelerine yardımcı olabilir.

Başkalarının perspektifinden bakabilmek ve empati kurmak da çatışma durumlarında daha olumlu bir yaklaşım sergilemelerine destek verir.

Çocuklar önem verdikleri yetişkinlerin davranışlarını rol model aldıkları için, öfke durumlarında sakin ve kontrollü kalarak çocuğunuza örnek olabilirsiniz.

Çocuğunuzun öfke yönetim becerisine ve sakinleşmesine yardımcı olabilecek kitapların incelemeleri ve makalelerimiz için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz:

https://www.cocukicinicerik.com/makaleler/genel-1/ofke-krizleri-ile-iki-yas-sendromu

https://www.cocukicinicerik.com/makaleler/genel-1/cocuklarda-ofke-kontrolu

https://www.cocukicinicerik.com/makaleler/genel-1/cocugunuzu-sakinlestirmenin-10-etkili-yolu

https://www.cocukicinicerik.com/incelemeler/kitap/ofkemi-kontrol-etmeyi-ogreniyorum