Yürüyen Şato

FİLM HAKKINDA

“Yürüyen Şato”, büyüleyici anime çizimleri, zengin hikayesi, derin ve güçlü mesajlarıyla unutulmaz bir Miyazaki klasiği… Komşum Totoro, Küçük Cadı Kiki, Küçük Deniz Kızı Ponyo gibi filmlerden tanıdığımız ünlü manga ve anime sanatçısı Oscar ödüllü Japon yönetmen Hayao Miyazaki'nin İngiliz yazar Dianna Wynne Jones'un aynı adlı fantastik romanından uyarladığı etkileyici bir anime. İlk olarak 2004 yılında vizyona giren film, 20. yılına özel olarak sinemalarda yeniden seyirciyle buluştu.

Miyazaki’nin eşsiz hayal gücüyle şekillenen bu yapım, iki krallığın savaş halinde olduğu, gerçek ve gerçeküstünün harmanladığı 19. yüzyıl Avrupası’na benzeyen bir fantezi diyarında geçiyor. Hikâyenin merkezinde, güzel olmadığını düşündüğü için kendisini dış dünyaya kapatan ve geleceğe dair umudu olmayan genç kız Sophie yer alıyor. Babası öldükten sonra üvey annesinin şapka dükkanında çalışmak zorunda kalan Sophie, genç askerler tarafından rahatsız edildiği bir gün Howl adlı genç ve yakışıklı bir büyücü tarafından kurtarılır. Bunu gören Howl’un eski sevgilisi Kötülükler Cadısı, Sophie’ye onu yaşlandıran ve bundan bahsettiğinde konuşmasını engelleyen bir büyü yapar. 90 yaşında bir kadına dönüşen ve dış görünümünden utanıp tanınmak istemeyen Sophie, evini terk ederek şehrin ıssız tepelerine gider. Burada, özellikle genç kızların kalbini toplayarak genç kalmaya çalışan narsist büyücü Howl’un yürüyen şatosuyla karşılaşır. Şatoda temizlikçi olarak çalışmaya başlar ve burada çalışan Calcifer adındaki ateş cini ve genç büyücü çırağı Markl ile arkadaş olur. Kalbi Howl tarafından alınarak şatoda büyücülük yapmaya zorlanan Calcifer, şatodan kurtulmasına yardım etmesi karşılığında Sophie’ye tekrar gençliğine dönmesi için yardım edebileceğini söyler. Sophie ve Calcifer Markl’ın da yardımıyla maruz kaldıkları büyüleri bozmaya çalışırken türlü maceralar yaşarlar.  Bu maceralar sırasında Sophie, Howl ve Kötülükler Cadısı hakkında pek çok şey öğrendiği gibi kendisinin de olağanüstü yönleri olduğunu keşfeder.

EBEVEYNE NOTLAR

İnsan ruhunun derinliklerine inerek iç güzelliğin ve benliğin önemi, merhamet ve fedakârlık gibi temaları işleyen film, yönetmenin diğer eserlerinde de sıklıkla dikkat çektiği gibi savaşın olumsuz etkilerine de vurgu yapıyor.

Film, ana karakterler Sophie ile Howl'un karakter gelişimlerini gözlemleyebildiğimiz bir büyüme hikayesine dayanıyor. Sophie, kendini güzel bulmadığı için dış dünyaya kapatmışken yaşlı bir kadına dönüştüğünde iyice dehşete kapılıyor. Ancak zamanla yaşlandığı için kaybedecek bir şeyinin olmadığını düşünüp içinden geçenleri olduğu gibi dile getirmeye ve istediği şeyleri yaşamaya cesaret gösteriyor. Özgüvenli, bilge, huzurlu ve sevgi dolu bir insana dönüşüyor. Şatodakiler ve Kötülükler Cadısı’yla fedakârca ilgilenip onlara şefkat ve sevgi göstererek içindeki gerçek güzelliği ortaya çıkarıyor. Bu yaşadıkları, onun içsel özellikleriyle değerli olduğunu anlamasına yardımcı oluyor. Howl ise Sophie’nin aksine kendine aşık birisi. Gücünü, yakışıklılığını ve gençliğini korumak için başkalarının kalbini çalıyor, tehlikelerden kaçıyor ve olaylara bencilce yaklaşıyor. Ancak Sophie ile tanıştıktan sonra, korkularını ve zayıflıklarını kabul etmeyi öğreniyor, olgun ve merhametli biri haline geliyor, yıkıcı savaş eylemlerine karşı mücadele etmeye başlıyor. Gençlik ve güzellik kavramlarının sorgulanması yoluyla, her iki ana karakter de kendilerini oldukları gibi kabul etmeyi ve sevmeyi öğreniyorlar. Sophie hem şatodakilere hem de güçsüz düşen Kötülükler Cadısı'na karşı merhametli davranıyor ve onlara bakım veriyor.  Filmi izleyen çocuklar, karakterlerin bu dönüşümleri üzerinden yardımseverliğin, fedakarlığın ve merhametin önemini; insanın ruhunu dış güzelliğin değil sahip olunan kişilik özelliklerinin ve içsel değerlerin beslediğini öğrenebilirler.

‘’Yürüyen Şato" sadece fantastik bir hikâye değil, aynı zamanda savaşın insanlık üzerindeki olumsuz etkilerini eleştiren savaş karşıtı bir film. Gençliğini ve yakışıklılığını korumak adına çevrelerindeki savaşa karşı duyarsız davranan Howl, Sophie'nin etkisiyle bencilliği ve korkaklığı bir kenara bırakarak, bomba yüklü uçaklara karşı mücadele etmeye başlıyor. Yönetmen, savaşın hiçbir ayrıntısına değinmeden Howl’un geçirdiği dönüşüm üzerinden savaşın her türlüsünün kötü olduğu ve kimin kazandığının önemi olmadan bir an önce barış yapmak gerektiği mesajını veriyor.

Savaş gemileri ve uçaklar zaman zaman evleri bombalıyor, insanlar bu nedenle zarar görüyor ve göç tehlikesiyle karşı karşıya kalıyorlar. Bu sahneler ve büyücülerin birbirleriyle savaştığı görüntüler hassas çocukların korkmalarına ve bu sahnelerden etkilenmelerine sebep olabilir. ‘’Yürüyen Şato”, büyüleyici ve görsel açıdan etkileyici bir hikâye sunarken, içinde barındırdığı metaforik ve derin anlatımlar, kitaptan uyarlanırken atlanan bölümler nedeniyle anlaşılması güç olan olay örgüsü ve doğaüstü öğeler nedeniyle 9 yaşın altındaki çocuklar tarafından anlaşılması zor olabilir. Çocuğunuz bu yaş grubundaysa filmi izlerken ona rehberlik etmeniz mesajları daha rahat anlamasına yardımcı olabilir.

ÇİÇEK ÖNERİYOR

Hikâye boyunca Sophie ile Howl’un birbirlerinden etkilenerek geçirdikleri büyük değişimlerden örnekler vererek kişileri güzel kılan şeyin dış görünüşleri değil; nezaket, sevgi ve şefkat gibi içimizdeki değerler olduğunu anlatabilirsiniz.

Çocuğunuza filmde yer alan yürüyen şato ve büyülerin gerçek dünyada olmadığını, bunların hikâyeye eğlence ve heyecan katan unsurlar olduğunu söyleyebilirsiniz. Bu detayların hayal gücünü yansıtan önemli örnekler olduğunu belirterek çocuğunuzu hayal gücünü ve yaratıcılığını geliştirmeye teşvik edebilirsiniz.

Filmin görsel sahneleri ve karakterlerinin deneyimleri üzerinden çocuğunuza savaşın insanlara ve toplumlara nasıl zarar verdiğini gösterebilir, savaşın yıkıcı etkilerini anlatabilirsiniz.

Uyarlandığı kitaptaki kadar detaya yer verilmediği için filmdeki bazı sahneler çocuğunuz için anlaşılması güç olabilir. Calcifer karakterinin Howl’un dünyasındaki rolü, Kötülükler Cadısı’nın Sophie'ye neden yaşlanma büyüsü yaptığı, Howl'un kendi korkularıyla ve içsel çatışmalarıyla mücadele ettiği sahneler onun için karmaşık gelebilir. Çocuğunuza yapacağınız ek açıklamalarla filmi daha iyi anlamasına yardımcı olabilirsiniz. Filmi anlamakta siz de zorlandıysanız internette filmin uyarlandığı kitapla ilgili yapacağınız küçük bir araştırma size yardımcı olabilir.