Efsanevi istiridyeyi bularak özel bir manda olduğunu ispatlamak isteyen Mandalina’nın çıktığı yolculukta kendi içindeki gücü keşfettiği; onları aramaya çıkan Kaptan Pengu ve arkadaşlarının da iklim değişikliği nedeniyle tatlı su kaynaklarının kaybolduğuna tanıklık ederek çevresindekileri bu konuda bilinçlendirmeye çalıştıkları farkındalık geliştirebilecek bir yerli animasyon.
Künye
TRT Çocuk kanalının yerli animasyon dizisi “Kaptan Pengu ve Arkadaşları”ndan uyarlanan bu üçüncü film, henüz ülkemizde vizyona girmeden Kazakistan'da düzenlenen Uluslararası Altın Saka Animasyon Film Festivali'nde birincilik ödülü kazandı. Serinin ilk iki filminde olduğu gibi yine çocuklarda çevre bilinci oluşturulması amaçlanmış. Filmde; Kaptan Pengu, Misket, Zeze, Gugu, Pegu ve Mirmir gibi tanıdığımız kahramanlara, kendini ceylan sanan fok balığı ve teknoloji bağımlısı menajer dişi tilki Tili gibi renkli yeni karakterler eklenmiş.
Hikâye, denizci bir penguen olan Kaptan Pengu’nun bir akşam ateş başında arkadaşlarına anlattığı bir efsaneyle başlar. Efsaneye göre, yurtlarından kovulup kendilerine sürekli yeni yerler aramak zorunda kalan Buz Mandası Kaptan Tek Boynuz ve ekibi, olan bitene dur demek için kişinin içindeki gizli güçleri ortaya çıkaran istiridyeyi aramaya koyulurlar. Sonra ise ne olduğunu kimse bilmez. Onların batık gemilerine ulaşılır, ancak kaptan ve ekibine dair hiçbir ize rastlanmaz. Bu da onları birer efsaneye dönüştürür.
Önceki filmden tanıdığımız şarkıcı Mandarin, efsane bittikten sonra ateş başına gelir, eski dostu Mandalina’yla sohbet eder[ZF1] . Mandalina’yı, hastalanan vokalistinin yerine şarkı söylemesi için bir sonraki gün gerçekleşecek konserine davet eder. Konser günü Mandarin’in menajeri Tili, provaya gelen Mandalina’ya vokalist sorununu teknoloji yardımıyla çözdüklerini ve kendisine ihtiyaçları kalmadığını söyleyerek geri çevirir. Hayal kırıklığı yaşayan Mandalina geri dönerken konser alanındaki koruma da “Sen ve Mandarin mi, şarkı söylemek mi? Ona bir baksana. Ne kadar yetenekli ne kadar ünlü, herkes ona hayran. Sen kimsin? Sıradan bir manda. Güle güle sıradan manda” diyerek alay eder. Kendini iyice değersiz hisseden Mandalina, denizin içinden çıkan hayali bir balıkla dertleşir. Balığın, hayatta herkesin bir amacının bulunduğunu ve kişileri özel yapan şeyin bu amaçlarını gerçekleştirmek için gösterdikleri çaba olduğunu söylemesi üzerine, Mandalina kendi amacını sorgulamaya başlar. Kaptan Pengu’nun anlattığı efsane gelir aklına ve gizemli istiridyeyi bulursa içindeki potansiyeli keşfederek sıradan bir manda olmadığını kanıtlayabileceğini düşünür. Arkadaşlarına, hayat amacını bulmak için Kuzey Kutbu’na gittiğini açıklayan bir mektup bırakarak yola koyulur.
Konserine gelmediği için Mandalina’ya hesap sormaya giden Mandarin, arkadaşını yola çıkmak için tekneye binerken bulur. Konuşurlarken halatın sökülüp teknenin iskeleden ayrıldığını fark etmeyince o da istemeden yolculuğa dahil olur. Mektubu bulan Kaptan Pengu ve arkadaşları Mandalina için endişelenir. Mandarin’in de onunla birlikte olduğunu öğrenince menajer Tili’nin gösterişli teknesine binerek, hep birlikte ikilinin peşine düşerler. Yolculuk boyunca pek çok macera ve zorluk yaşarlar. İkiliyi bulduklarında istiridyeyi bulması için Mandalina’ya yardım etmeye karar verirler. Buz Mandası Kaptan Tek Boynuz ve ekibinin yaşadığı ışıltılı Buzya şehri çıkar karşılarına.
Kaptan Tek Boynuz ve ekibi, gemileri batma tehlikesi yaşayınca oracıkta yerleşmek zorunda kalmış ve kendilerine Buzya isminde yeni bir şehir kurmuşlardır. Mandalina’nın da istiridyenin peşinde olduğunu öğrenince onlara yardım ederler. Amacına ulaşan Mandalina istiridyenin üstünde kendi yansımasını görür. İhtiyaç duyduğu gücün aslında kendi içinde var olduğunu ve istediği sürece her şeyi yapabileceğini anlar. Hayranları olmadığı takdirde çok yalnız olduğunu düşünen ve kendisini keşfetmeye ihtiyaç duyan Mandarin de, içinde yaşadığı boşluğu dolduracak şeyin içten bir dostluk olduğunu fark eder.
Bu yolculukta Kaptan Pengu ve arkadaşları da iklim değişimine yol açan etkenlerin buzulların erimesine ve dünyanın yaşam kaynağı olan tatlı suların azalmasına yol açtığına tanıklık ederler. Kurdukları korunaklı şehirde dünyada olup bitenden habersiz yaşayan Kaptan Tek Boynuz ve ekibi de onlar sayesinde buzulların erimesi gibi küresel bir sorunun varlığından haberdar olur ve çevre konusunda sorumluluklar alırlar. Doğal kaynakların ancak el birliğiyle korunabileceğini fark ederek ışıltılı şehirdeki fazla enerji tüketimini azaltma kararı alırlar. Teknoloji bağımlısı olan menajer Tili de doğayı korumak için teknolojik yüklerinden kurtulur. O da Buzya şehrinde kalmaya ve hayatının geri kalan bölümünde hayal gücünü ve teknoloji konusundaki birikimlerini kullanarak orayı geliştirmeye karar verir. Yolculuklarında tanık oldukları küresel ısınmanın sonuçlarından dersler çıkarıp bunun için eyleme geçme kararı alan Kaptan Pengu ve arkadaşları da tekrar dönüş yoluna koyulurlar.
Kaptan Pengu ve Arkadaşları film serisi, hikayelerinde gerilim unsuru olarak kötülükleri değil; çözülmesi gereken problemleri ya da yanlış anlaşılmaları kullanarak pek çok çocuk animasyon filminden ayrışıyor. Ana mesajını da çevrecilik oluşturuyor. Karakterler her macerada izleyicilerde hem çevre bilincini geliştirmeyi hem de kişisel gelişimleri konusunda farkındalıklar kazandırmayı amaçlıyor.
Bu filmde, canlıların yol açtığı iklim değişikliği nedeniyle buzulların eridiğine ve canlılar için büyük önem taşıyan tatlı su kaynaklarının azaldığına vurgu yapılarak çevre konusunda herkesin bilinçli hareket etmesi ve sorumluluklar alması gerektiğine dikkat çekiliyor. Kurdukları korunaklı şehirlerinde farkında olmadıkları küresel çevre sorunlarıyla yüzleşen ve neler yapabileceklerini sorgulayan Buzya şehri sakinleri, enerji tüketimini azaltarak başlıyorlar bu sorunun çözümüne katkı yapmaya. Geri dönüşüm ve tasarruflu ısı kullanımı gibi konularda bilinç kazanıyorlar.
Filmde işlenen önemli bir başka konu da kendi potansiyelini keşfetmek. Sıradan bir manda olduğu için şarkı söyleyemeyeceği ima edilen Mandalina, istiridyede kendi yansımasını gördüğünde içinde barındırdığı güçle hayatta istediği her şeyi gerçekleştirebileceğini anlıyor. Hayranlarının ilgisinin hissettiği yalnızlığı gidermediğinden şikayetçi olan Mandarin de bu yolculuk sayesinde hayranlarından biraz uzaklaşıp kendi içine dönmeye ve sıcak dostluklar kurmaya ihtiyaç duyduğunu fark ediyor. Menajer Tili, iş sebebiyle de olsa teknolojiyle kurduğu bağımlı ilişkiden kurtuluyor ve çevre konusunda önemli farkındalıklar kazanıp duyarlı birisine dönüşüyor. Doğayı korumak için teknolojik yüklerinden kurtulup, Buzya şehrinde kalmaya ve teknoloji alanındaki becerilerini kullanarak orayı geliştirmeye karar veriyor. Kaptan Tek Boynuz da kendilerini dünyaya kapatıp çevre sorunlarını görmezden gelmek yerine problemin çözümünde yer almayı tercih ediyorlar. Kendi potansiyellerinin farkına varan ve çevre sorunları konusunda sorumluluk alan karakterler, filmi izleyen çocuklara da ilham verebilir.
Filmde arkadaşlık teması da etkileyici bir şekilde işlenmiş. Arkadaşlıkları uzun yıllara dayanan fakat sürtüşme ve rekabetle dolu bir iletişim şekline sahip Mandalina ve Mandarin’in ilişkileri dönüşüme uğruyor. Mandalina hayalperest yapısıyla hedefine pes etmeden ilerlerken, karamsar bir yapıya sahip olan Mandarin geri dönmenin yollarını arıyor. Fakat yaşadıkları zorluklar onları birleştiriyor. Tehlikeli durumlarda hiç tereddüt etmeden birbirlerini kurtarmak için verdikleri mücadele sırasında arkadaşlığın anlamını keşfediyorlar. Çok eski iki dost olduklarını hatırlıyor ve arkadaşlığın hayatı paylaşmak olduğunu fark ediyorlar. Konser sahneleri dışında gerçek hayatta kendini yalnız hisseden Mandarin, onu önemseyen eski bir dosta sahip olmanın önemini anlıyor. Filmde ‘arkadaşlığın’ zorlukların üstesinden gelmedeki rolüne de vurgu yapılıyor. Hem Mandalina ve Mandarin hem de bu ikiliye yardım etmek için kendilerini tehlikeye atan Kaptan Pengu ve arkadaşlarının bu süreçte birbirlerine destek vermeleri dayanışmanın önemine de işaret ediyor.
Genel anlamda ikinci filmin oldukça ilerisine geçen 3D animasyon tekniğiyle de dikkat çeken filmde hassas çocukları etkileyebilecek sahneler de var. Menajer Tili’nin, Mandalina’yı konser alanından geri göndermesi ve korumanın onun sıradan bir manda olduğunu söyleyerek Mandalina’nın kalbini kırması hassas çocuklar için üzücü olabilir. Filmde şiddet ve korku öğeleri olmasa da kahramanların çıktıkları macera dolu yolculukta şiddetli fırtınaya yakalanmaları, teknelerinin zarar görmesi, kutupta soğuktan titremeleri, iklim değişikliği ve küresel ısınma sonucu buzulların erimesi ve canlı yaşamını tehdit altına alması hassas çocuklar için endişe verici olabilir. Öte yandan yavaş ilerleyen bir hikâye sahip olması da çocukların zaman zaman filmden kopmasına neden olabilir.
Küresel ısınma, iklim değişikliği, buzulların erimesi ve tatlı su kaynaklarının yok olmasıyla ilgili ne düşündüğünü öğrenmek için çocuğunuza ‘’Çevremize ve doğaya karşı ne gibi sorumluluklarımız var?’’ gibi sorular sorarak çevre bilincinin ve farkındalığının oluşmasına katkı sağlayabilirsiniz.
Çocuğunuzla ‘’geri dönüşüm’’ ve ‘’enerji tasarrufu’’ kavramları üzerine konuşabilir, günlük yaşamamızdaki önemini anlatabilirsiniz. Günlük hayatta geri dönüşümü mümkün olan ürünler için evinizde bir kutu hazırlayabilirsiniz. Enerji tasarrufu sağlamak amacıyla evinizde ufak değişiklikler yaparak çevre ve doğal kaynaklarının korunmasına katkı sağlayabilirsiniz.
Filmdeki arkadaşlık teması üzerine konuşarak, çocuğunuza arkadaşlığın kendisi için ne anlam ifade ettiğini sorabilirsiniz. Mandalina ve Mandarin’in yaşadıkları zorluklarda birbirlerine destek olmalarını hatırlatabilir, birlikte zorlukları aşmanın birleştirici gücünü anlatabilirsiniz.
Mandalina’nın hedefine ulaşmak için verdiği mücadele ve çabayı hatırlatarak istediğimiz şeye ulaşmak için azim ve çaba göstermek ve pes etmemek gerektiğini söyleyebilir, çocuğunuzu hedefleri konusunda çaba göstermesi için motive edebilirsiniz.
Çocuğunuza Kaptan Pengu ve arkadaşlarının Mandalina ve Mandarin’i bulmak için dayanışma içinde oldukları sahneleri hatırlatabilir, birlikte hareket etmenin sağlayabileceği avantajlar üzerine konuşabilirsiniz.